Description:

Na zijn capriolen aan het begin van zijn carrière is piloot Pirx een achtenswaardig en gerespecteerd gezagvoerder van ruimtevaartuigen geworden. In zijn nieuwe avonturen spelen robots een belangrijke rol. Robots zijn in de boeken van Stanislaw Lem doorgaans geen zielloze automaten, maar wezens die veel met de mens gemeen hebben en hem in vele opzichten overtreffen. Zij ontwikkelen menselijke eigenschappen, die hun constructeurs niet hadden voorzien. Zo stuit Pirx in het titelverhaal op een overjarige robot, die een historische ramp in de ruimte heeft overleefd en de schok niet te boven kan komen. Een andere robot voelt zich onweerstaanbaar aangetrokken tot het bergbeklimmen. De overeenkomsten en verschillen tussen mensen en robots blijken het duidelijkst wanneer Pirx een ruimtevlucht maakt met een gemengde bemanning, die hij moet testen zonder te weten wie mens en wie robot is. Alweer is het aan Pirx' intuïtie te danken dat schip en bemanning worden gered en bovendien de hele mensheid wordt behoed voor een onvoorstelbare ramp. Bij alle sympathie, die Pirx voor robots voelt, komt hij tot de conclusie dat er een essentieel verschil bestaat tussen de mens en de machine